Kiedy zgłosić się do ZUS po wypłatę jednorazowego odszkodowania za wypadek przy pracy?

brooke-lark-194254-unsplash

Brooke Lark

Z takim pytaniem spotykam się dość często. Wynika to z dość niekorzystnego zapisu w ustawie w tym zakresie. W ustawie wskazano, że wniosek o jednorazowe odszkodowanie można złożyć „po zakończeniu leczenia i rehabilitacji”. Niby wydaje się to dość logiczne, bo wysokość odszkodowania zależy m.in. od wysokości uszczerbku na zdrowiu, a o nim można definitywnie stwierdzić po zakończeniu leczenia. W praktyce ta regulacja natomiast przysparza wiele problemów.

Podstawowe pytanie nasuwa się samo. Co z pracownikami, którzy nigdy nie zakończą leczenia albo rehabilitacji po wypadku? Doskonałym przykładem będzie niedowład nogi jako następstwo wypadku przy pracy. W takiej sytuacji pracownik do końca życia będzie przecież rehabilitował kończynę, chociażby po to aby jej sprawność nie ulegała pogorszeniu.

Dokładnie taki przykład przedstawiłam pracownikowi instytucji ubezpieczeniowej. W odpowiedzi usłyszałam, że do wykazania zakończenia leczenia i rehabilitacji potrzeba złożyć druk N9, w którym lekarz prowadzący pracownika określa czy leczenie zostało zakończone oraz jakie są rokowania. Pracownik instytucji ubezpieczeniowej zasugerował mi, aby lekarz opisał w druku jak sprawy się mają tzn. że leczenie co do zasady jest zakończone ale rehabilitacja będzie całe życie. Wtedy ZUS może uwzględni taki wniosek i ruszy machinę pt. „jednorazowe odszkodowanie”.

Każdy chyba teraz pomyślał o tym, że przecież leczenie jest bardzo czasochłonne, zwłaszcza jak jesteśmy zmuszeni do korzystania z publicznej służby zdrowia. Czas oczekiwania na zakończenie leczenia, wydłuża czas oczekiwania na jednorazowe odszkodowanie. Chociaż roszczenie o wypłatę jednorazowego odszkodowania za wypadek przy pracy się nie przedawnia, te pieniądze przydałyby się pracownikowi właśnie w momencie leczenia. Podsumowując, w przypadku poważniejszych urazów od wypadku do wypłaty odszkodowania może minąć nawet kilka lat.

W ustawie co prawda przewidziano możliwość złożenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości uszczerbku na zdrowiu i dopłatę do jednorazowego odszkodowania. Niezależnie od tego, aby nawet pierwszy raz uzyskać odszkodowanie rehabilitacja i leczenie musi być zakończone. Ale czy wniosek o ponowne ustalenie wysokości uszczerbku na zdrowiu można składać w nieskończoność? Przepisy tego nie wyjaśniają.

Od czego zależy wysokość jednorazowego odszkodowania za wypadek przy pracy?

stephan-henning-740267-unsplash

Stephan Henning

Zauważyłam, że wielką niewiadomą dla „nie prawników” jest wysokość odszkodowania, które mogą otrzymać za wypadek przy pracy od ZUSu. Otrzymujemy mnóstwo takich pytań. Niektórzy myślą, że te kwoty to raptem 100 czy 200 zł i nie warto robić o nie zachodu. I tutaj niespodzianka. Bo najniższe jednorazowe odszkodowanie to obecnie 809 zł. Ale zacznijmy od początku i dowiedzmy się od czego zależy jaką kwotę uzyskamy.

Wysokość jednorazowego odszkodowania zależy od dwóch czynników:

1) wysokości uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego

2) wysokości miesięcznego przeciętnego wynagrodzenia.

Za każdy 1 % uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonemu przysługuje 20% przeciętnego wynagrodzenia.

Co istotne do obliczeń przyjmuje się przeciętne miesięczne wynagrodzenie z daty wydawania decyzji, a nie z daty wypadku przy pracy. Jest to bardzo korzystne, ponieważ przeciętne miesięczne wynagrodzenie z roku na rok wzrasta, a jak już wspominałam w tym wpisie decyzja o jednorazowym odszkodowaniu może zostać wydana nawet kilka lat po wypadku.

W ciągu 3 ostatnich lat stawki za 1 % uszczerbku na zdrowiu wyglądały następująco:

  • od 1 kwietnia 2015 r. do 31 marca 2016 r. – 757 zł,

  • od 1 kwietnia 2016 r. do 31 marca 2017 r. – 780 zł,

  • od 01 kwietnia 2017 r. do 31 marca 2018 r. – 809 zł.

To teraz kto ustala jaki wysoki mamy uszczerbek na zdrowiu? Tym zajmuje się lekarz orzecznik ZUS, do którego kierowani jesteśmy po złożeniu wniosku o wypłatę jednorazowego odszkodowania. Stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu określa się w zależności od skutków, jakie choroba pozostawiła w narządach i układach. Ale! Lekarz nie ma dowolności w określeniu wysokości uszczerbku za konkretny uraz, bowiem musi stosować się do tabeli oceny procentowej stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. To zabezpiecza nasze interesy i uniemożliwia wydawanie absurdalnych decyzji 🙂

Tabela stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r i można zapoznać się z nią pod tym linkiem: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20022341974/O/D20021974.pdf

Dla zobrazowania i łatwiejszego zrozumienia podaje przykład:

Za złamanie kości ramiennej z niewielkim przemieszczeniem i zaburzeniem osi – w zależności od zmian wtórnych i upośledzenia funkcji kończyny lekarz orzecznik może orzec w przypadku ręki prawej od 5 % do 15 % uszczerbku, natomiast ręki lewej od 5 % do 10 % uszczerbku. Czyli za złamanie ręki prawej ubezpieczony może otrzymać od 4.045 zł do 12.135 zł.

Specjalna informacja dla leworęcznych! Przy uszkodzeniach kończyn górnych u osób leworęcznych stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ustala się według zasad przewidzianych w tabeli, przyjmując dla uszkodzeń ręki prawej procenty ustalone dla ręki lewej, a dla uszkodzenia ręki lewej procenty ustalone dla ręki prawej.

Czyli jednorazowe odszkodowanie nie takie niskie, jak niektórzy myślą 🙂

Jednorazowe odszkodowanie z ZUS – co to jest i kiedy mi się należy?

Wound-106374_1280Odszkodowanie z ZUS przy wypadku przy pracy – niby każdy wie, że coś takiego jest ale… w sumie o co chodzi?

Jednorazowe odszkodowanie z ZUS za wypadek przy pracy to świadczenie wypłacane pracownikowi lub ubezpieczonemu (opłacającemu składki). Przysługuje jeżeli na skutek wypadku doznało się stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Wszystko wydaje się proste, jednak czym jest ten stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu i jak je odróżnić?

Stały uszczerbek na zdrowiu to takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy. Przykładem stałego uszczerbku na zdrowiu będzie pogorszenie słuchu lub wzroku czy amputacja palca. Tutaj już nie ma możliwości powrotu do całkowitego zdrowia.

Natomiast długotrwały uszczerbek na zdrowiu to takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie. Długotrwały uszczerbek to np. złamanie kończyny skutkujące ponad półrocznym ograniczeniem w poruszaniu się. Ogólnie coś nam jest, ale po jakimś czasie wracamy do pełni zdrowia.

Żeby już wszystko było jasne, to wytłumaczenie jeszcze co w naszym prawie oznacza upośledzenie czynności organizmu. Jest to każde ograniczenie w funkcjonowaniu danego organu lub narządu.

Zbierając wszystko razem: jeżeli nasza pogorszona sprawność organizmu nie będzie trwała dłużej niż 6 miesięcy, jednorazowe odszkodowanie nam się nie należy.

Oczywiście dla wykazania, że upośledzenie czynności organizmu, na którym opieramy nasze roszczenie wynika z wypadku przy pracy niezbędne będzie przedłożenie dokumentacji związanej z wypadkiem przy pracy o czym pisałam tutaj.